Rodacy walczący pod Monte Cassino

Zespół Cyfrowego Archiwum Tradycji Lokalnej Gminnej Biblioteki Publicznej w Jaśle z/s w Szebniach w 70 rocznicę bitwy o Monte Cassino przypomina mieszkańcom, że nasi rodacy walczyli dzielnie.

Walki rozpoczęły się już w styczniu 1944 r. przez siły amerykańskie i brytyjskie. Druga bitwa o Monte Cassino rozpoczęła się 15 lutego. Wziął w niej udział korpus nowozelandzki oraz jednostki hinduskie. Pomimo wsparcia artylerii i lotnictwa, które przed atakiem zrzuciło na wzgórze klasztorne 576 ton bomb, również i to natarcie nie przyniosło powodzenia.

Kolejny atak aliantów nastąpił 15 marca. Poprzedziło go trwające 3,5 godziny bombardowanie miasta Cassino. W walkach ponownie uczestniczył korpus nowozelandzki, wspierany przez dywizję hinduską. Jednak i tym razem po trwającej 11 dni bitwie sprzymierzeni wycofali się, ponosząc ogromne straty.

W czwartej, decydującej bitwie o Monte Cassino, wzięli udział żołnierze 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa, w którym walczyli nasi bohaterowie. Rankiem 18 maja 3. Dywizja Strzelców Karpackich zdobyła ostatecznie wzgórze 593, o godzinie 10.20 patrol 12. Pułku Ułanów Podolskich, dowodzony przez ppor. Kazimierza Gurbiela, zajął ruiny klasztoru na Monte Cassino i wywiesił na nich proporczyk pułkowy.
Wkrótce na murach opactwa pojawił się biało-czerwony sztandar, a następnie obok niego flaga brytyjska. Po południu na wzgórzu odegrany został Hejnał Mariacki.

Józef Krawczyk z Szebni, bohater spod Monte Cassino swoją wojenną tułaczkę rozpoczął w pułku saperów w Przemyślu. Brał udział w walkach na Wołyniu od 1941 roku pod dowództwem gen. Władysława Andersa. W stopniu kaprala, w II Baonie saperów wziął udział z II Korpusem Polskim w bitwie o Monte Cassino. Brał udział również w walkach pod Ankoną. Wielokrotnie odznaczany za męstwo, miał zaszczyt wraz ze swoim oddziałem być u Ojca św., gdzie dostał specjalne papieskie odznaczenie. Latem 1947 roku wrócił do ojczyzny do swojej rodzinnej wsi Szebnie.

Piotr Gardzina z Niepli jako siedemnastolatek brał udział w wojnie z bolszewikami w latach 1918- 1920. W 1939 roku zwerbowany udał się do jednostki wojskowej do Jaworowa w okolicach Lwowa. Walczył z Niemcami we Lwowie pod murami cmentarza na Łyczakowie. Wcielony do służby przeciwpancernej Trzeciej Dywizji Karpackiej – 1901/32 kpr. 3. p. a. ppanc. i jego towarzysze broni 2 października 1942 roku zostali dołączeni do IX armii hinduskiej. W 1944 roku dywizja została przerzucona na front nad rzekę Sangro we Włoszech. Od 6 maja 1944 roku walczył ze swoim oddziałem pod Monte Cassino. 12 maja został ciężko ranny w brzuch i przewieziony z pola bitwy do szpitala wojskowego. Po zagojeniu się ran wrócił do swojego oddziału i walczył jeszcze pod Loreto, Ankoną i Semigalią. Koniec II wojny światowej zastał naszego bohatera w Bolonii gdzie linia frontu stanęła u podnóża Alp. Do kraju wrócił 15 lipca 1946 roku. Wielokrotnie odznaczony za odwagę i bohaterstwo m.in. Krzyżem za Monte Cassino – 1945 r. oraz Gwiazdą Italii za wojnę 1939-1945.

Stanisław Świdrak gmina Tarnowiec, służbę wojskową rozpoczął w 1928 roku, jako żołnierz Wojsk Ochrony Pogranicza. W 1939 roku służył w Straży Granicznej Brygady Strzelców Karpackich w Grabiu. Walczył w bitwie o Tobruk i Monte Cassino. W ataku na klasztor został ranny w klatkę piersiową. Po przetransportowaniu do szpitala w Rzymie, w 1946 r. wraca do kraju. Przeszedł szlak bojowy od Iraku, Syrii, Egiptu, Palestyny do Włoch gdzie dwukrotnie ranny zostaje skierowany do rezerwy.

Udostępniane dokumenty i fotografie pochodzą ze zbiorów archiwalnych CATL.

(GBP w Jaśle z/s w Szebniach)