Informacje

80 lat temu sowieci napadli na Polskę. Jasło pamięta o tych wydarzeniach

Przed południem w Jaśle odbyły się lokalne uroczystości upamiętniające osiemdziesiątą rocznicę napaści sowieckiej na Polskę. Uczestniczyły w nich władz samorządowe wszystkich szczebli, kombatanci, młodzież oraz mieszkańcy miasta.

Najpierw msza święta odprawiona w Kościele Ojców Franciszkanów – Sanktuarium Patrona Miasta Jasła świętego Antoniego Padewskiego, a później uroczysta zbiórka przed pomnikiem „Golgota Wschodu”. W tych dwóch miejscach miały miejsce wydarzenia zorganizowane w celu upamiętnienia przez lokalną społeczność osiemdziesiątej rocznicy napaści sowieckiej na Polskę.

Sybiracy, kombatanci, władze samorządowe wszystkich szczebli, przedstawiciele lokalnych instytucji kultury, przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji społecznych, reprezentanci służb mundurowych, poczty sztandarowe z jasielskich szkół, harcerze ze 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy” im. Leopolda Lisa-Kuli, Jednostka Strzelecka 2091 Związku Strzeleckiego „Strzelec” im. generała Józefa Hallera w Trzcinicy, Miejsko-Kolejowa Orkiestra Dęta oraz mieszkańcy Jasła wspólnie uczcili pamięć o wydarzeniach z 17 września 1939 roku.

Na skwerze przed I Liceum Ogólnokształcącym, gdzie zgromadzili się wszyscy uczestnicy dzisiejszych obchodów, odegrano i odśpiewano hymn państwowy. Następnie Wiesław Hap odczytał Apel Pamięci.

Symboliczne wieńce oraz znicze pamięci złożyli przedstawiciele:

  • władz samorządowych województwa podkarpackiego w osobie członka Zarządu Województwa Podkarpackiego Marii Kurowskiej;
  • władz samorządowych miasta Jasła w osobach burmistrza miasta Jasła Ryszarda Pabiana, zastępcy burmistrza Elwiry Musiałowicz-Czech oraz przewodniczącego Rady Miejskiej Jasła Henryka Raka;
  • władz samorządowych powiatu jasielskiego w osobach starosty jasielskiego Adama Pawlusia oraz etatowego członka Zarządu Powiatu w Jaśle Jana Muzyki;
  • władz samorządowych gminy wiejskiej Jasło w osobie wójta Wojciecha Piękosia;
  • Związku Sybiraków w Jaśle w osobie prezesa Franciszka Trocińskiego;
  • służb mundurowych w osobach Komendanta Powiatowego Policji mł. insp. Roberta Wróbla, Komendanta Straży Miejskiej Kazimierza Wiśniowskiego, szefa Wydziału Rekrutacji Wojskowej Komendy Uzupełnień mjr. Wiesława Wojdyły, Naczelnika Wydziału Organizacyjno-Kwatermistrzowskiego Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej mł. bryg. Sławomira Madejczyka oraz przedstawiciela Zakładu Karnego w Jaśle por. Sławomira Wojdacza;
  • senator RP Alicji Zając oraz posła do Parlamentu Europejskiego dr. Bogdana Rzońcy;
  • jednostek kultury miasta Jasła w osobach dyrektora Muzeum Regionalnego Mariusza Świątka oraz pełniącej obowiązki dyrektora Jasielskiego Domu Kultury Heleny Gołębiowskiej;
  • szkół średnich powiatu jasielskiego w osobach dyrektora Zespołu Szkół Technicznych Grzegorza Zięby, pełniącej obowiązki dyrektora Zespołu Szkół Budowlanych Anny Dyrek, dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego Krystyny Dzik oraz dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Kołaczycach Antoniego Salachy;
  • Stowarzyszenia „Solidarni” w Jaśle w osobach Kazimierza Rozenbejgera oraz Kazimierza Poniatowskiego;
  • Społecznego Liceum Ogólnokształcącego STO w Jaśle;
  • Szkoły Podstawowej nr 1 im. Romualda Traugutta w Jaśle.

Okolicznościowe przemówienie wygłosił burmistrz Jasła. Ryszard Pabian zaznaczył, że „spotykamy się, by pokłonić się i oddać hołd tym wszystkim, którzy zginęli nie tylko we wrześniu 1939 roku, ale także rok później w Katyniu, Charkowie, Ostaszkowie i Miednoje.”

Wrzesień 1939 roku okazał się dla naszego kraju szczególnie tragiczny. 1 września Niemcy wtargnęli na teren Polski, a niedługo potem, bo już 17 września, Armia Czerwona zaatakowała całą naszą wschodnią granicę. Konsekwencją sojuszu dwóch zbrodniczych totalitaryzmów – Niemców i Rosji był rozbiór osamotnionej w walce Polski. Agresja sowietów jest nazywana „czwartym rozbiorem” Polski, ponieważ okupanci podzielili między siebie strefy wpływów. Dla Stalina była to osobista zemsta za klęskę poniesioną podczas najazdu na nasz kraj w 1920 roku. Sowiecka propaganda nazywała atak wyprawą wyzwoleńczą w obronie ludności zachodniej Ukrainy i zachodniej Białorusi, a rozrzucane ulotki głosiły, że czerwonoarmiści niosą Polakom pokój. Armia Czerwona zachowywała się równie bestialsko jak wojska niemieckie. Liczba ofiar wśród obywateli polskich, którzy w latach 1939-1941 znaleźli się pod sowiecką okupacją, do dziś nie jest w pełni znana. – powiedział.

Podczas wystąpienia gospodarz naszego miasta skierował również podziękowania dla Sybiraków „za trud włożony w przekazywanie pamięci o tych wydarzeniach kolejnym pokoleniom”.

W imieniu samorządu województwa podkarpackiego głos zabrała Maria Kurowska, która oddała hołd wszystkim tym, którzy osiemdziesiąt lat temu stawili opór Armii Czerwonej:

Składamy hołd tym wszystkim, którzy w wyniku tej wojny tak bardzo ucierpieli. Byli wywożeni do obozów śmierci, w stepy, do lasów na Syberię i tam wskutek morderczej pracy pomnażali majątek najeźdźców, a jednocześnie starali się przeżyć. Wielu z nich nie przeżyło i poległo na tej obcej, nieludzkiej ziemi. Dlatego nie wolno nam nigdy zapomnieć o nich, bo to dzięki ich cierpieniu, dzięki ich ofierze życia, dzięki ich niestrudzonej walce o wolną Polskę, my mamy dzisiaj Ojczyznę, w której możemy się spokojnie uczyć, pracować, możemy ją budować. I możemy się cieszyć pokojem w naszej Ojczyźnie.

Kurowska zaapelowała również do uczestników dzisiejszych obchodów Dnia Sybiraka w Jaśle: „budujmy pięknie naszą Ojczyznę w zgodzie, miłości, w poszanowaniu jeden drugiego, bo Polska oczekuje tego od nas i to należy się od nas Polsce.”

Franciszek Trociński, prezes jasielskiego koła Związku Sybiraków, podziękował wszystkim zgromadzonym za pielęgnowanie pamięci o tym co stało się 17 września 1939 roku. – Obyśmy nigdy tego dnia nie zapomnieli. – powiedział.

Zwrócił się także do młodego pokolenia słowami: „jak nas już zabraknie żyjących świadków, bo jest nas już coraz mniej, żebyście jako młodzi Polacy kontynuowali tą pamięć historyczną”.

Na zakończenie odczytano fragment wiersza Tadeusza Witosa „W rocznicę deportacji”.

(dapa)
d.palar@terazjaslo.pl

SŁOWA KLUCZOWE